مقاله – ۳۰ مرداد ۱۴۰۴ (۲۱ اوت ۲۰۲۵)

۲۴ تیر تا ۲۴ مرداد ۱۴۰۴ (۱۵ ژوئیه تا ۱۵ اوت ۲۰۲۵)

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ از روز ۲۲ تیر (۱۳ ژوئیه)، همراه با هلال احمر سوریه، به‌طور کامل بسیج شده است تا به برخی از فوری‌ترین نیازهای بشردوستانه افراد متأثر از موج جدید خشونت در جنوب سوریه پاسخ دهد.

پس از تشدید ناگهانی خشونت در استان سویدا، بیش از هزار و 500 نفر به‌طور غم‌انگیزی جان خود را از دست داده‌اند، صدها خانه نابود یا متروکه شده و معیشت بیش از ۸۰۰ هزار نفر مختل شده است. برای اکثر جوامع متأثر از این وقایع، دسترسی به نیازهای اساسی مانند غذا، آب، مراقبت پزشکی، برق، سوخت و سرپناه به مبارزه‌ای روزانه تبدیل شده است.

در سویدا، وضعیت حاکم، فعالیت‌های تجاری را متوقف کرده و جابه‌جایی افراد را برای چندین هفته محدود ساخته است. سیستم بانکی که همچنان به‌طور کامل مختل است، مردم را به کاروان‌های بشردوستانه وابسته کرده است؛ کاروان‌هایی که عمدتاً به سازمان‌دهی هلال احمر سوریه و با حمایت نهضت بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر، آژانس‌های سازمان ملل متحد و دیگر شرکای بشردوستانه فعالیت می‌کنند.

تا روز ۱۹ مرداد (۱۰ اوت)، بنا بر برآوردها، ۱۹۲ هزار نفر در سویدا، درعا و حومه دمشق آواره شده‌اند. سویدا بیشترین آسیب را متحمل شده و حدود ۱۳۱ هزار نفر در داخل این استان آواره شده‌اند. ۵۸ هزار نفر دیگر از سویدا به سوی درعا حرکت کرده‌اند و گروه‌های کوچک‌تری نیز به دمشق و حومه دمشق پناه برده‌اند. بیشتر خانواده‌های آواره در کنار جوامع میزبان، در سرپناه‌های موقت یا مدارس اقامت دارند و این امر فشار عظیمی بر منابع محلی، که از پیش نیز تحت فشار بیش‌ازحد بودند، وارد کرده است.

از ۶ مرداد (۲۸ ژوئیه)، تیم‌های کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در همکاری با هلال احمر سوریه در میدان حضور داشته‌اند، به دغدغه‌های نهادهای محلی و خانواده‌ها گوش سپرده‌اند، کمک‌های نجات‌بخش ارائه کرده‌اند و کوشیده‌اند در میانه آشوب مداوم، احساس کرامت و امنیت را احیا کنند.

«افزایش اخیر خشونت در سویدا، زندگی‌های بی‌شماری را ویران کرده است: تا به امروز، بسیاری از خانواده‌ها هنوز به دنبال بستگان گمشده خود هستند یا نتوانسته‌اند بقایای عزیزان خود را برای سوگواری کرامت‌آمیز بازیابی کنند. بسیاری دیگر از خانه‌های خود آواره شده‌اند و مشخص نیست چه زمانی می‌توانند بازگردند. تمام شهرها، روستاها و جوامع هنوز نگران امنیت خود هستند و به طور فزاینده‌ای به کمک‌های اضطراری وابسته‌اند، در حالی که نیازها روز به روز در حال افزایش است. در غیاب راه حلی برای این اوضاع، جوامع از هم پاشیده و امید در حال محو شدن است. در حالی که جریان کمک‌های بشردوستانه ضروری است و باید تقویت شود، آنچه بیش از همه مورد نیاز است، بازگرداندن وضعیت عادی به زندگی مردم است.»

 

استفان ساکالیان

رئیس نمایندگی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در سوریه

پاسخ اضطراری

حمایت از خدمات نجات‌بخش و سایر خدمات مراقبت‌های بهداشتی

از زمان آغاز بحران، بیمارستان‌ها در سویدا، شهبا و درعا به دلیل هجوم مجروحان و اختلال در خدمات اساسی مانند تأمین لوازم پزشکی، غذا، برق و آب تحت فشار شدید قرار گرفته‌اند. مقیاس طاقت‌فرسای نیازهای مراقبت‌های بهداشتی به‌سرعت منابع موجود را تحلیل برده و فشار عظیمی بر خدمات و کارکنان پزشکی وارد کرده است. گزارش‌ها همچنین از حملات متعدد به کارکنان و تأسیسات درمانی حکایت دارد که سیستم مراقبت‌های بهداشتیِ پیشاپیش شکننده را بیش از پیش تضعیف کرده است.

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ برای کمک به پر کردن خلأهای ناشی از نیازهای فوری، حمایت خود را از طریق تأمین اقلام پزشکی حیاتی، از جمله کیت‌های درمان مجروحان تسلیحاتی، ارائه کرده است؛ کیت‌هایی که هرکدام برای درمان ۲۵ مجروح شدید کفایت می‌کند. در مجموع، هفت کیت در بیمارستان ملی سویدا، بیمارستان شهبا و بیمارستان ملی درعا توزیع شد.

علاوه بر این، سه کیت مراقبت‌های بهداشتی اولیه ــ که هرکدام نیازهای ۱۰ هزار بیمار را برای دو ماه پوشش می‌دهد ــ میان تیم‌های پزشکی سیار هلال احمر سوریه در سویدا، اداره بهداشت استان سویدا و واحد مراقبت‌های بهداشتی سیار هلال احمر سوریه در درعا توزیع شد.

برای تقویت ظرفیت پاسخ اضطراری، هشت کیت کمک‌های اولیه و اضطراری پیش‌بیمارستانی به خدمات پزشکی اضطراری هلال احمر سوریه در سویدا و درعا تحویل داده شد؛ چهار کیت برای هر استان.

همچنین، با تحویل تجهیزات تشخیصی، مواد مصرفی، دارو و 8 هزار و 700 وایال انسولین ــ که به‌صورت متمرکز از سوی اداره سلامت وزارت بهداشت و همراه با پنج جعبه سرد برای تضمین نگهداری و حمل مناسب توزیع شد ــ حمایت از بیماران مبتلا به بیماری‌های غیرواگیر نیز در اولویت قرار گرفت.

رسیدگی به نیازهای اساسی روزانه

تشدید خشونت باعث کمبود مواد غذایی در سویدا و برای خانواده‌های آواره در درعا شده است. هرچند جریان کمک‌های بشردوستانه آغاز شده، وضعیت همچنان وخیم است و به راه‌حل‌های پایدارتر نیاز دارد.

در شهبا، شهری در ریف سویدا، هزار و 50 بسته کنسرو میان خانواده‌های آواره داخلی توزیع شد.

برای پاسخ به برخی نیازهای فوری، ۵۰۰ بسته غذایی به کارکنان بیمارستان ملی سویدا و بیمارستان ملی شهبا، بیماران و اعضای خانواده همراه آن‌ها تحویل داده شد تا اطمینان حاصل شود تیم‌های پزشکی می‌توانند به‌طور مؤثر به کار خود ادامه دهند و بیماران در دوره بهبودی به تغذیه کافی دسترسی داشته باشند.

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، برای حمایت از خانواده‌های آواره سویدا در درعا و «سیده زینب»، همراه با هلال احمر سوریه اقلام ضروری کمکی را در چندین محل توزیع کرد. در سیده زینب، ۷۰۰ بسته کنسرو و ۸۰۰ کیلوگرم خرما توزیع شد. همچنین در «صحوه»، شهری که خانواده‌های آواره در مدارسی که به سرپناه تبدیل شده‌اند اسکان یافته‌اند، از سه محل با توزیع ۴۰۰ بسته کنسرو و هزار و 600 تشک حمایت به‌عمل آمد.

در سویدا، وضعیت بسیاری از مجروحان و بیماران بحرانی است. در ماه اوت، تیم‌های ما در بیمارستان‌های ملی شهبا و سویدا حضور داشتند و لوازم پزشکی موردنیاز، از جمله داروهای ضروری برای درمان جراحات، را تحویل دادند

 

«راستش را بخواهید، من هیچ ایده‌ای ندارم که آینده چه خواهد شد یا چگونه با چالش رو به رشد دسترسی به غذا کنار خواهیم آمد. روزهای پیش رو، نامشخص به نظر می‌رسند. پسرم معمولاً در صف‌های طولانی نانوایی‌ منتظر می‌ماند و روزی که اوضاع خوب بود، هر کدام دو قرص نان می‌گرفتیم. یک بار، او 11 ساعت در صف نانوایی منتظر ماند تا فقط یک بسته نان بگیرد.»

یسرا الطاویل

مادری از سویدا

 

دسترسی به آب سالم و بهداشت

دسترسی به آب در سویدا به‌شدت محدود و بحرانی شده است. کمبود سوخت و قطع طولانی‌مدت برق، سامانه‌های تأمین آب را مختل کرده و خانواده‌ها را ناگزیر به اتکا به منابع خصوصیِ پرهزینه و غیرقابل اعتماد کرده است. در سویدا، ۲۵ هزار بطری آب بزرگ به بیمارستان ملی سویدا و بیمارستان شهبا تحویل داده شد تا دسترسی مستمر کارکنان و بیماران به آب آشامیدنی سالم تضمین شود.

در سیده زینب، در ریف دمشق، ۲۰ مخزن آب (هرکدام با ظرفیت ۲ مترمکعب) در ۲۰ نقطه برای حمایت از ۷۰۰ خانواده نصب شد. این اقدام ظرفیت ذخیره آب را افزایش داد و دسترسی به آب سالم و قابل اعتماد را بهبود بخشید.

در صحوه، ریف درعا، خانواده‌های آواره ساکن در پنج سرپناه از حمایتی جامع برخوردار شدند که شامل توزیع ۴۰۰ دست اقلام بهداشتی و نظافتی، نصب سطل‌های زباله، دکل‌های روشنایی و تعمیر سامانه فاضلاب بود. همچنین کارگران به‌صورت روزانه بسیج شدند تا محیط‌های زندگی را پاکیزه و ایمن نگه دارند.

برای کمک به حفظ بهداشت خانواده‌ها، 4 هزار و 200 کیت بهداشتی توزیع شد؛ 2 هزار کیت در شهبا و ریف درعا و 2 هزار و 200 کیت در «صلخد»، ریف سویدا. هر کیت برای پاسخ‌گویی به نیازهای یک خانوار پنج‌نفره به‌مدت یک ماه طراحی شده است.

حمایت و پیشگیری

از زمان آغاز خشونت‌ها در یک ماه گذشته، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ به‌طور مستمر از همه بازیگران میدانی خواسته است از افراد غیرنظامی حفاظت کنند، کرامت انسانی را محترم بشمارند و تضمین کنند کارکنان بشردوستانه بتوانند به‌صورت ایمن، مداوم و بدون مانع به جمعیت‌های متأثر دسترسی داشته باشند. این کمیته همچنان تأکید می‌کند که دسترسی به خدمات اساسی، مراقبت‌های پزشکی و کمک‌های نجات‌بخش باید در همه زمان‌ها حفظ شود. بازگشت حداقلی از شرایط عادی ــ به‌ویژه امنیت، امکان جابه‌جایی آزاد افراد و کالاها و ازسرگیری خدمات بانکی ــ باید هرچه سریع‌تر محقق شود.

حمایت از پیوندهای خانوادگی

در طول ماه گذشته، بسیاری از خانواده‌ها در پی تشدید خشونت ناچار به فرار شدند که این امر به جدایی و قطع ارتباط با عزیزانشان انجامیده است. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ از طریق برنامه حمایت از پیوندهای خانوادگی با خانواده‌های متأثر گفت‌وگو کرده و موارد افراد مفقودشده را ثبت کرده است. ما در این شرایط دردناک می‌کوشیم ارتباط میان افراد را دوباره برقرار کنیم و با ردیابی افراد مفقود و حمایت از خانواده‌ها در جست‌وجوی عزیزانشان، امید را به آنان بازگردانیم.

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ هم‌زمان، در چارچوب مأموریت خود، با همه طرف‌ها در تماس بوده است تا خدماتش را برای بازدید از افراد محروم از آزادی و تسهیل آزادی آنان ــ به‌عنوان میانجی بی‌طرف و پس از توافق همه طرف‌ها ــ پیشنهاد کند.

حمایت از رفتار کرامت‌آمیز با متوفیان

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ برای کمک به مدیریت شمار بالای افراد فوت شده، کیسه‌های حمل جسد به بیمارستان‌های سویدا و شهبا تحویل داد. همچنین کیسه‌های حمل جسد و تجهیزات حفاظت فردی به هلال احمر سوریه و مرکز تعیین هویت پزشکی قانونی در دمشق اهدا شد. داوطلبان هلال احمر سوریه حمایت فنی دریافت کردند تا اطمینان حاصل شود مستندسازی مناسب در فرآیند تفحص و مدیریت اجساد انجام می‌شود؛ امری که برای تعیین هویت­‌های آتی، بازگرداندن بقایای اجساد به خانواده‌ها و پیشگیری از ناپدیدی‌های بیشتر حیاتی است.

برای تقویت بیشتر ظرفیت‌های پزشکی قانونی، اداره پزشکی قانونی هزار کیسه حمل جسد، ۹۰۰ دست گان یک‌بارمصرف، 2 هزار دستکش جراحی و هزار ماسک دریافت کرد. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ همچنین با ارائه راهنمایی فنی و تأمین کیسه‌های حمل  جسد و تجهیزات حفاظت فردی، به حمایت از داوطلبان هلال احمر سوریه ادامه داد تا تفحص و مدیریت کرامت‌آمیز اجساد امکان‌پذیر شود.