بیانیه
4 مهر 1404 (۲۶ سپتامبر ۲۰۲۵)
شورای امنیت سازمان ملل: نمی‌توانیم اجازه دهیم هوش مصنوعی بدون نظارت و مقررات در میدان نبرد به کار گرفته شود
بیانیه ارائه شده توسط کوردولا دروگه، مدیر ارشد حقوقی کمیته بینالمللی صلیب سرخ (ICRC)، در جلسه بحث آزاد شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع «هوش مصنوعی و صلح و امنیت بینالمللی» در نیویورک.
آقای رئیس، عالیجنابان،
کمیته بینالمللی صلیب سرخ از برگزاری این بحث به‌موقع درباره هوش مصنوعی و صلح و امنیت بینالمللی استقبال می‌کند.
آنچه امروز به شما می‌گویم بر اساس تجربه ۱۶۰ ساله کمیته بینالمللی صلیب سرخ در میدان‌های نبرد است، جایی که نمایندگان ما نتایج استفاده از هر سلاح یا روش جنگی جدید را از نزدیک مشاهده کرده‌اند.
نه نتایجی که توسعه‌دهندگان یا استفاده‌کنندگان سلاح‌های جدید ادعا کرده یا امیدوار به آن بوده‌اند، بلکه نتایج واقعی: خوب، بد و غیر اخلاقی.
شاید مفید باشد تا ابتدا خطرات مشخصی که امروز مشاهده می‌کنیم را روشن کنیم و سپس با دید کلی‌تر به درس‌هایی بپردازیم که باید از همه نمونه‌های تاریخی استفاده از فناوری‌های جدید در قالب سلاح بیاموزیم، چرا که در طول تاریخ فناوری‌ها به طور قطع به سلاح تبدیل شده‌اند.
ما سه کاربرد هوش مصنوعی در حوزه نظامی را شناسایی کرده‌ایم که خطرات جدی دارند: هوش مصنوعی در سیستم‌های تسلیحات خودگردان، هوش مصنوعی در تصمیم‌گیری نظامی، و هوش مصنوعی در فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات.
حامیان این کاربردهای جدید هوش مصنوعی بر کارایی نظامی آنها تأکید می‌کنند، اما هر کدام از آنها خطراتی نیز دارند:
تسلیحات خودگردان مجهز به هوش مصنوعی می‌توانند در محیط‌هایی که ارتباطات قطع شده، اهداف خود را جستجو و هدف‌گیری کنند؛ اما هوش مصنوعی این خطر را افزایش می‌دهد که کاربران انسانی نتوانند عملکرد و پیامدهای این سلاح‌ها را درک، پیش‌بینی و کنترل کنند — که این موضوع باعث میشود طبق حقوق بینالمللی بشردوستانه این سلاح‌ها کور و نامشروع باشند.
سیستم‌های پشتیبانی تصمیم‌گیری مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند در عرض چند ثانیه حجم عظیمی از داده‌ها را از منابع مختلف تجزیه و تحلیل کرده و به فرمانده توصیه‌هایی درباره هدف‌گیری یا بازداشت ارائه دهند؛ اما سرعت و حجم اطلاعات و همچنین سوگیری ناشی از اتوماسیون ممکن است باعث شود که کاربران انسانی فقط به صورت ظاهری این توصیه‌ها را تایید کنند و قضاوت انسانی را جایگزین نکنند.
قابلیت‌های سایبری مجهز به هوش مصنوعی می‌توانند نقاط ضعف جدید در سیستم‌های کامپیوتری دشمن را شناسایی و از آنها بهره‌برداری کنند. اما این نیز خطر حملات کور، آسیب‌های تصادفی به زیرساخت‌های غیرنظامی و تشدید غیرقابل کنترل مخاصمات، به‌ویژه در محیط‌های پیچیده و به هم پیوسته دیجیتالی را افزایش می‌دهد — چه برسد به سناریویی کابوس‌وار مانند تصمیم‌گیری درباره بازداشت افراد توسط الگوریتم‌ها.
آقای رئیس،
اجازه دهید یک قدم عقب‌تر برویم. حامیان فناوری اغلب ادعا می‌کنند که سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به رعایت بهتر حقوق بینالمللی بشردوستانه کمک کرده و خطرات برای غیرنظامیان را کاهش دهند.
تا جایی که کمیته بینالمللی صلیب سرخ به خاطر دارد ادعاهای «انسانی‌تر»، کمتر کشنده و دقیق‌تر بودن سلاح‌های جدید، همواره توسط حامیان فناوری‌های نوین در میدان‌های نبرد مطرح شده است.
سلاح‌های شیمیایی در جنگ جهانی اول به عنوان «ملایم‌تر» از توپخانه تبلیغ شدند؛ سلاح‌های لیزری کورکننده در دهه ۱۹۸۰ به عنوان کم‌خطرتر از گلوله‌ها معرفی شدند.
اما آنچه ما در تاریخ دیده‌ایم و اکنون نیز می‌بینیم، خلاف این ادعاهاست.
اگر به پیچیده‌ترین مخاصمات امروزی نگاه کنیم، نه نتایج بهتر برای غیرنظامیان دیده‌ایم و نه کاهش آسیب، بلکه ویرانی گسترده و غیرمتمایز بوده است.
ویژگی‌هایی که در فناوری‌های جدید تبلیغ میشود به جای دقت، تمایز و احتیاط، باعث شتاب، تشدید و افزایش تخریب شده و نتایج فاجعه‌بار برای غیرنظامیان به همراه دارند.
پس اجازه دهید با توجه به شواهد قضاوت کنیم و به کارگیری هوش مصنوعی به عنوان سلاح را با دقت و خویشتن‌داری بسنجیم: نمی‌توانیم و نباید اجازه دهیم این سیستم‌ها بدون نظارت و مقررات توسعه یافته و استفاده شوند.
این نظارت و مقررات باید بر اساس ارزیابی واقعی از میزان تطابق آنها با حقوق بینالمللی بشردوستانه و اصول اخلاقی باشد، مبادا در موقعیتی مشابه آنچه ژنرال برادلی در سال ۱۹۴۸ درباره سلاح‌های هسته‌ای گفت گرفتار شویم:
«دنیا به درخشندگی بدون خِرد، قدرت بدون وجدان دست یافته است… دنیای ما، دنیای غول‌های هسته‌ای و نوزادان اخلاقی است.»
در پایان با دو درخواست سخن خود را تمام می‌کنم:
اول، تاکید بر درخواست مشترک دبیرکل سازمان ملل و رئیس کمیته بینالمللی صلیب سرخ مبنی بر آن که دولت‌ها باید هر چه سریعتر یک سند حقوقی الزام‌آور را برای وضع ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های صریح بر سیستم‌های تسلیحات خودگردان به تصویب برسانند.
دوم، ما دولت‌ها را تشویق می‌کنیم رویکردی انسانی‌محور در استفاده از هوش مصنوعی نظامی اتخاذ کنند، تا به طور واقع‌بینانه میزان تطابق آن را با حقوق بینالمللی بشردوستانه ارزیابی کرده و اطمینان حاصل کنند که کنترل و قضاوت انسانی در تمامی تصمیماتی که جان و کرامت افراد متاثر از مخاصمه مسلحانه را تهدید می‌کند حفظ شود.
برای تحقق این هدف، دولت‌ها باید با بهره‌گیری از توصیه‌های اولیه کمیته بینالمللی صلیب سرخ، گزارش دبیرکل و منابع دیگر بحث‌های نظاممند درباره هوش مصنوعی نظامی را در شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل دنبال کنند.
سپاسگزارم.
بیانیه مشترک
4 مهر 1404 (۲۶ سپتامبر ۲۰۲۵)
کمیته بینالمللی صلیب سرخ و فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر:
انسانیت همچنان زیر سایه جنگ هسته‌ای و عواقب عظیم انسانی و بشردوستانه آن زندگی می‌کند
بیانیه مشترک کمیته بینالمللی صلیب سرخ و فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر به مناسبت روز جهانی حذف کامل سلاح‌های هسته‌ای
عالیجنابان،
خانمها و آقایان،
از سوی کمیته بینالمللی صلیب سرخ و فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر، افتخار دارم که در روز جهانی حذف کامل سلاح‌های هسته‌ای با شما سخن بگویم.
تا زمانی که این سلاح‌ها وجود دارند، این روز به ما یادآوری می‌کند که انسانیت همچنان زیر سایه جنگ هسته‌ای و رنج‌ها و پیامدهای عظیم بشردوستانه آن زندگی می‌کند. اما این تهدید ساخته دست خود ماست و ما این اختیار را داریم که آن را یک بار برای همیشه از میان برداریم.
در اوت امسال، جهان هشتادمین سالگرد بمباران‌های هیروشیما و ناگازاکی را به یاد آورد – شهرهایی که فقط در چند ثانیه به تلی از خاکستر تبدیل شدند و ده‌ها هزار نفر بلافاصله جان باختند. پس از هشت دهه، تاثیرات وحشتناک این فجایع بر زندگی و سلامت میلیون‌ها نفر هنوز هم محسوس است. تا به امروز، بیمارستان صلیب سرخ هیروشیما و بیمارستان بازماندگان بمب اتمی و بیمارستان مشابه آن در ناگازاکی به درمان بازماندگان بیماری‌های مرتبط با تشعشعات می‌پردازند. اینکه چنین ویرانی‌ای که توسط جمعیت صلیب سرخ ژاپن و کمیته بینالمللی صلیب سرخ شاهد بوده‌ایم، امروز دوباره تکرار شود، غیرقابل قبول است.
عالیجنابان،
هیچ دولت یا سازمان بینالمللی نمی‌تواند پاسخ بشردوستانه‌ای ارائه دهد که توان مقابله با عواقب فاجعه‌بار یک حمله هسته‌ای مشابه در یا نزدیک مناطق مسکونی را داشته باشد. انفجار یک بمب با قدرت بالا، یا به کارگیری چندین بمب کوچکتر، حتی پیامدهای بشردوستانه گسترده‌تر و عمیق‌تری خواهد داشت. اثرات این انفجارها بر سلامت انسان، محیط زیست، آب و هوا، تولید غذا و توسعه اقتصادی-اجتماعی، آسیب‌های جبران‌ناپذیری را برای نسل‌ها به جا خواهد گذاشت.
اما این آینده اجتناب‌ناپذیر نیست. معاهدات بینالمللی موجود مسیر حذف این تهدید را هموار کرده‌اند. آنچه لازم است، تعهد کامل دولت‌ها به عملی کردن این توافق‌هاست.
معاهده منع سلاح‌های هسته‌ای (TPNW) راه مستقیمی برای حذف کامل این سلاح‌های وحشتناک ارائه می‌دهد. با وجود ۷۳ عضو و ۲۵ امضاکننده دیگر، بیش از نصف کشورهای جهان این مسیر را انتخاب کرده‌اند. ما همچنان از سایر کشورهایی که هنوز به این معاهده نپیوسته‌اند می‌خواهیم که بدون تأخیر به آن بپیوندند. همچنین از دولت‌ها می‌خواهیم معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT)، معاهده جامع منع آزمایش‌های هسته‌ای (CTBT) و پیمان‌های منطقه‌ای ایجاد مناطق عاری از سلاح هسته‌ای را امضا و تصویب کنند. همه این‌ها بخشی از چارچوب گسترده‌تر خلع سلاح هسته‌ای و عدم اشاعه هستند.
همزمان، همه دولت‌ها باید تلاش کنند تا در یازدهمین کنفرانس بازنگری NPT که در سال ۲۰۲۶ برگزار میشود، به نتایج معنی‌داری دست یابند. در دورانی که تنش‌های ژئوپلیتیکی در سطح جهانی افزایش یافته، اهمیت همکاری چندجانبه هرگز تا این حد نبوده است. تعهدات برنامه اقدام NPT در سال ۲۰۱۰ همچنان پایه محکمی برای پیشبرد تعهدات معاهده‌ای، از جمله خلع سلاح هسته‌ای، است. دولت‌های دارای سلاح هسته‌ای مسئولیت ویژه‌ای دارند که گام‌های ملموس، شفاف و غیرقابل بازگشت به سوی حذف کامل زرادخانه‌های هسته‌ای خود بردارند، و متحدان آنها باید وابستگی به بازدارندگی هسته‌ای را در سیاست‌های امنیتی خود کاهش دهند تا شرایط لازم برای پیشرفت پایدار در خلع سلاح هسته‌ای فراهم شود.
باید هرچه سریعتر روند نگرانکننده افزایش سخنان تند هسته‌ای و برنامه‌های گسترش آن معکوس شود. انسانیت نباید اجازه دهد این مسیر ادامه یابد. انتخاب با ماست. آینده نوشته نشده است. ما می‌توانیم با هم اطمینان حاصل کنیم که سایه سلاح‌های هسته‌ای دیگر هرگز جهان ما را تاریک نکند.
سپاسگزارم.
بیانیه
2 مهر 1404 (۲۴ سپتامبر ۲۰۲۵)
رئیس کمیته بینالمللی صلیب سرخ:
راه صلح زمانی از دست می‌رود که طرف‌ها نتوانند کرامت و انسانیت را حفظ کنند
بیانیه ایراد شده توسط میریانا اسپولیاریک، رئیس کمیته بینالمللی صلیب سرخ، در رویداد جانبی سطح عالی وزارتی: «دیپلماسی بشردوستانه در عمل — پاسخ جمعی به بحران‌ها در خاورمیانه»، نیویورک
سپاسگزارم.
باعث افتخار است که در این پنل برجسته و موضوع بسیار مهم بحث شرکت دارم.
از من خواسته شد درباره غزه، کرانه باختری، سوریه، سودان و یمن صحبت کنم، جایی که میلیون‌ها غیرنظامی در چرخه‌ای بی‌پایان از خشونت و ناپایداری گرفتار شده‌اند.
تیم‌های ما در محل حضور دارند؛ صدها نفر از کارکنان ما، از جمله ۳۵۰ نفر در غزه فعالیت می‌کنند. ما شاید یکی از معدود سازمان‌هایی هستیم که هنوز نیروی بینالمللی در میدان دارد.
جراحان ما در بیمارستان میدانی شبانه‌روز مشغول عمل جراحی‌اند و آنچه آنها تجربه می‌کنند – دیدن حجم بالای قربانیان روزانه و انجام جراحی‌ها با دو برابر توان معمول – بسیار دردناک است.
اما اجازه دهید با سودان شروع کنم، جایی که غیرنظامیان هنوز در کابوس مرگ، جراحت و آوارگی گرفتارند و ما درباره آن به اندازه کافی صحبت نمی‌کنیم. در الفشیر، آنها تحت محاصره‌ای که هر روز تنگتر میشود زندگی می‌کنند.
یک تیم جراحی در آخرین بیمارستان باقیمانده شهر، صحنه‌های هولناکی از بیمارانی را توصیف می‌کند که با شکم‌های پاره شده از ترکش گلوله‌ها وارد بیمارستان می‌شوند و موجودی منابع پزشکی به شدت رو به کاهش است. ما بیم آن داریم که با تشدید نبرد برای کنترل شهر، بدترین اتفاق‌ها هنوز رخ نداده است و نباید اجازه دهیم این اتفاق بیفتد.
در طول این مخاصمه، ما شاهد الگوهای تکرارشونده خشونت علیه غیرنظامیان و مبارزانی بوده‌ایم که هر بار که کنترل مناطق تغییر می‌کند دیگر درگیر جنگ نیستند (hors de combat)— و می‌ترسیم چنین وضعیتی به زودی در الفشیر هم تکرار شود.
در سوریه، ده‌ها هزار نفر هنوز در رنج و ترومای بی خبری از سرنوشت عزیزانشان به سر می‌برند. تنها کمیته بینالمللی صلیب سرخ بیش از ۳۶ هزار مورد مفقودی در سوریه را ثبت کرده است.
این کار بسیار سنگین و بزرگ است، چه برای مقامات و چه برای همه طرفهای درگیر، زیرا باید فرض کنیم عدد واقعی بی‌شک بسیار بالاتر است. برای بسیاری از خانواده‌ها، پاسخ‌ها همچنان دور از دسترس است و احتمالاً برای همیشه چنین باقی خواهد ماند.
این مسئله باید به ما درس بدهد و زنگ هشداری باشد برای اهمیت دسترسی منظم کمیته بینالمللی صلیب سرخ به اماکن بازداشت، به خصوص آنگاه که دولت‌ها موظف به این کار هستند.
خشونت‌های اخیر در مناطق ساحلی و جنوب سوریه یادآوری تلخی است از شکنندگی وضع موجود و اهمیت سرمایه‌گذاری در صلح.
در یمن، جوامع همچنان در آستانه بحران‌های شدید هستند و تشدید مخاصمات تهدیدی برای انفجار فاجعه‌ای گسترده‌تر محسوب میشود. بیش از یک دهه جنگ، نظام سلامت کشور را به ویرانه تبدیل کرده و بسیاری از کودکان حتی واکسن دریافت نمی‌کنند و به مراقبت‌های اورژانسی دسترسی ندارند.
زیرساخت‌های حیاتی که سال‌ها شکننده بوده‌اند، هدف حملات قرار گرفته و خدمات ضروری مختل شده‌اند.
حالا می‌خواهم درباره کرانه باختری صحبت کنم. خشونت بی‌وقفه و گسترش شهرک‌سازی، فلسطینی‌ها را مجبور به ترک خانه‌هایشان کرده است. شما این را می‌دانید و دنبال می‌کنید. اما مهم‌ترین نکته این است که ما از ارائه کمک‌های بشردوستانه لازم محروم هستیم.
وضعیت برای بسیاری از افرادی که امکان بازگشت به خانه ندارند و ماه‌ها، اگر نه سال‌ها، آواره شده‌اند بسیار بحرانی است.
اما غیرنظامیان در غزه امروز کشته می‌شوند و از دسترسی به غذا محرومند. و می‌خواهم واضح بگویم: غیرنظامیان در شهر غزه امروز گرسنه‌اند و به اجبار آواره شده‌اند، بدون اینکه هیچ جای امنی برای رفتن داشته باشند — به سادگی جایی برای رفتن ندارند، حتی اگر توان رفتن داشته باشند.
ما تماس‌هایی از افرادی دریافت می‌کنیم که روی ویلچر هستند و اصلاً نمی‌توانند محل خود را ترک کنند. تانک‌ها به سمت محلهای که ما هستیم پیش می‌روند و نمی‌دانیم در روزهای آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.
ما دو سال است که به بازداشت‌شدگان فلسطینی دسترسی نداشته‌ایم. من خودم با خانواده‌ها و مادران گروگان‌ها ملاقات می‌کنم و صحبت می‌کنم، آنها هم امیدشان را از دست داده‌اند و ناامیدند که دوباره فرزندانشان را ببینند. جان انسانها در محراب قدرت و پیروزی نظامی در هر دو طرف قربانی میشود.
سازمان‌های بشردوستانه می‌توانند جان انسانها را نجات دهند. اما طرفهای درگیر باید دست از استفاده ابزاری از ما برای اهداف نظامیشان بردارند. فقط به این دلیل که چیزی را «بشردوستانه» می‌نامید، به این معنی نیست که انسانی است. انداختن غذا جایی که آسیب‌پذیرترین افراد نمی‌توانند به آن دسترسی پیدا کنند، کمک بشردوستانه محسوب نمی‌شود.
ما باید مسیر را تغییر دهیم. هیچ چیز در خاورمیانه بهتر نخواهد شد اگر احترام بیشتری به قوانین جنگ نشان ندهیم.
جنگ همیشه رخ خواهد داد، اما طرف‌ها باید محدود شوند که چه چیزهایی در جنگ مجاز است و چه چیزهایی نیست. کرامت انسانی و انسانیت باید حفظ شود، زیرا اگر این‌ها را از دست بدهیم، هرگز نمی‌توانیم به مسیر صلح بازگردیم.
بار دیگر از دعوت شما سپاسگزارم.
دیدگاه‌ها